Prostor Novog Sada bio je naseljen još od praistorije, te su pronađeni tragovi iz kamenog, bakarnog, bronzanog i gvozdenog doba.

U prvom veku nove ere, Rimljani su na desnoj obali Dunava podigli prvo veće utvrđenje na ovim prostorima. Ta tvrđava nosila je naziv Kuzum.

Habzburzi su krajem sedamnaestog veka građanima pravoslavne veroispovesti zabranjivali da se naseljavaju u Petrovaradinu. Srbi su zbog toga, 1694. godine, osnovali naselje na levoj obali Dunava. Iz tog naselja kasnije se razvio Novi Sad. Najstariji naziv ovog naselja bio je Ratzen Stad, odnosno Racka ( Srpska ) varoš.